چکیده بیان مسئله: در برخی دوره‌های تاریخی در شهر‌های ایران نظیر تبریز، ترس‌های شهری ناشی از جنگ‌ها و ناامنی‌ها وجود داشته است که اهالی شهر با عناصر معماری مثل برج و بارو، احداث خندق و غیره، پاسخ کالبدی به این نوع ترس‌ها می‌داده‌اند. روایت‌های شهری در میان عموم علی‌الخصوص افراد پا به سن گذاشته نشان می‌دهد، چنین پدیده‌ای در ذهنیت مردم هم وجود داشته است.
هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی ترس‌های شهری و بررسی وضعیت عناصر معماری شهر تاریخی تبریز می‌باشد، برای این منظور در این پژوهش، عناصر کالبدی مرتبط با سکونت‌پذیری در شهر تبریز از جمله:کوچه‌ها، محلات، خانه‌ها و غیره در مواجهه با ترس‌های شهری مورد بررسی قرار گرفته است.
روش تحقیق: این پژوهش از نوع تحقیق­ های نظری- بنیادی می‌باشد و روش پژوهش توصیفی- تاریخی و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و میدانی، اسنادی و متون تاریخی است. برای نمونه ­موردی، به دلیل در ابهام بودن ابعاد شهر تبریز در دوره‌های قبل از قاجار، دوره قاجار انتخاب گشته است. در راستای هدف پژوهش، در ابتدا به مطالعه‌ی مفهوم ترس شهری پرداخته و در ادامه پژوهش نمونه‌موردی ارزیابی گردیده است.
نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در گذشته، در شهر تبریز با استفاده از عناصر کالبدی مرتبط با سکونت‌پذیری مثل کوچه‌های تنگ و باریک گاها سرپوشیده، خانه‌هایی با درب کوتاه، دالان‌های ورودی پرپیچ و خم، حیاط‌های بیرونی و اندرونی پایین‎تر از سطح معبر و غیره در سه حوزه قلمرو، نظارت و سیمای محیط پاسخی مناسب به مفهوم ترس شهری می‌داده ­اند.

چکیده اهداف: هدف اصلی پژوهش پیش رو، تبیین اصول و کیفیت های فضایی پردیس های دانشگاهی بر اساس ترجیحات محیطی دختران دانشجو می باشد.
روش ها: ماهیت پژوهش از نوع کیفی اکتشافی می باشد که با تکیه بر روش شناسی تحلیل محتوا و مصاحبه های نیمه ساختار یافته عمیق با جمعا ۴۰ نفر از دانشجویان دختر دانشکده های ادبیات و علوم انسانی و علوم پایه در دو دانشگاه تهران و شهید بهشتی انجام شده است. مصاحبه ها و دستیابی به داده های مناسب تا مرحله اشباع نظری ادامه یافته است.
یافته ها: با توجه به روایت دختران دانشجو، هشت معیار جایگاه شهری، طرح چیدمان پردیس دانشگاهی، طرح معماری دانشکده، مهرانگیزی، برند دانشگاه، توجه به شانیت و حقوق دختران دانشجو، جذابیت فعالیت ها و رویدادهای دانشگاهی و اهمیت پاتوق گرایی در دانشگاه از کیفیت های محیطی موثر در ارتقاء حضور دختران دانشجو در پردیس های دانشگاهی می باشد.
نتیجه گیری: بر اساس ترجیحات محیطی زنان، علاوه بر عوامل کالبدی، عوامل غیر کالبدی نیز در حضورپذیری دختران در پردیس های دانشگاهی موثر می باشد. علاوه بر آن ممکن است فضا واجد کیفیت کالبدی مناسب باشد اما به گونه ای جنسیتی شده که حس انقیاد و تحت کنترل بودن به زنان می دهد. بدین منظور، کیفیت های کالبدی پردیس های دانشگاهی جهت ارتقاء حضور زنان لازم و نه کافی می باشد.

چکیده بیان مسئله: دوچرخه، یکی از مهم‌ترین شیوه‌های سفر غیر موتوری و یکی از مهم‌ترین ارکان تشکیل‌دهنده نظام حمل‌ونقل پاک‌درون شهری است. چرخش‌های پارادایمی صورت گرفته دو حوزه رویکردهای نوین و فرا مدرن مهندسی حمل‌ونقل و نظریه‌های نوین شهرسازی جریان داشته و از این نظر نیازمند بررسی‌های تخصصی و علمی است.
اهداف: هدف از این پژوهش، بازخوانی نظری و کیفی جایگاه و ابعاد دوچرخه در نظریه‌های نوین شهرسازی در قالب طیفی از انواع مفاهیم و رویکردهای نوین، جنبش‌ها و نهضت‌های فکری است.
روش: رویکرد تحقیق این پژوهش؛ کیفی با تکیه ‌بر روش پژوهش اسنادی و مطالعات کتابخانه‌ای است و برای بازشناخت نظری جایگاه و ابعاد دوچرخه در نظریه‌های نوین شهرسازی از چهارده نظریه در قالب مفاهیم، رویکرد، جنبش یا نهضت فکری در دو قالب قرائت عام و قرائت خاص استفاده‌شده است.
یافته‌ها: یافته‌های تحقیق؛ نشانگر ظرفیت‌های محسوس شناختی در جهت موقعیت‌یابی دوچرخه به‌صورت مستقیم و یا غیرمستقیم ذیل الگوهای مطلوب استقرار دوچرخه در هر یک از این چهارده نظریه‌ است. همچنین، در هر یک از آن رهیافت‌های نظری، ابزارهای مکمل چندضلعی پشتیبان استقرار دوچرخه نیز وجود داشته و دیدگاه‌های غالب علمی متفاوتی در هرکدام برقرار است.
نتیجه‌گیری: امکان موقعیت‌یابی دوچرخه در بین طیف وسیعی از مفاهیم، منشورها و جنبش‌های فکری نوین شهرسازی وجود داشته و بدین ترتیب با بررسی صورت گرفته بخشی از خلاء های ملموس نظری کم‌توجهی به وسیله دوچرخه برطرف شده است.

چکیده بیان مساله: مفهوم هنر عمومی شهری و ظهور آن در قلمرو همگانی از مهمترین عوامل تقویت و تسریع فرآیند و فعالیت­های شهر خلاق محسوب می­گردد. موسیقی خیابانی به عنوان هنر عمومی شهری، رویدادی اثرگذار در جوامع شهری می­باشد که سعی در بهبود سطح کیفی حیات اجتماعی، تقویت خاطرات جمعی، افزایش سطح سرزندگی و میزان پویایی شهری و نیل به توسعه شهری خلاق را دارد.
هدف: تلاش نگارندگان در این نوشتار، بازتعریف اهمیت و ارزش مهم رویداد هنرهای عمومی شهری در فضاهای شهری، شناسایی امکان­سنجی اجرای موسیقی خیابانی در محیط­های اجتماعی و آفرینش و توسعه فضاهای شهری مردم­گرا می­باشد که با ارزیابی تطبیقی محدوده­های مطالعاتی کریدور سبز شهرچایی و پیاده­راه خیام جنوبی شهر ارومیه به مطالعه آن پرداخته شده است.
روش: در تحقیق حاضر با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی و با بهره­گیری از روش­های اسنادی-کتابخانه­ای، ابزار پرسشنامه و مصاحبه به گردآوری اطلاعات اقدام شده است. جامعه آماری و حجم نمونه متشکل از دو گروه متخصصین، اندیشمندان و اساتید دانشگاهی و اعضای فعال موسیقی خیابانی می­باشد که با احتساب روش نمونه­گیری طبقه­ای یا گروهی تعداد 60 نمونه احتساب گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل کمی نیز از روش­های کولموگروف-اسمیرنوف، همبستگی اسپیرمن، سوارا و کوکوسو بهره گرفته شده است.
یافته ها و نتیجه گیری: طبق یافته­ها، ابعاد اجتماعی، فرهنگی و محیطی و شاخص­های «امکان اجرای زنده موسیقی» و «کیفیت طراحی محیط» به ترتیب بیشترین و کمترین سطح اهمیت را کسب نموده­اند. همچنین محدوده کریدور سبز شهرچایی نسبت به پیاده­راه خیام جنوبی شهر ارومیه، شرایط مطلوب­تری را نسبت به اجرای هنرهای عمومی شهری (موسیقی خیابانی) به خود اختصاص داده است.

چکیده هدف پژوهش: کسب‌وکارهای خانگی از پیشینه تاریخی برخوردار است. با ظهور فضای مجازی بسیاری از افراد به دلایل مختلف شروع به ایجاد کسب‌وکار در محیط خانه خود نموده ­اند. این تغییر و تحول نه­تنها در خانه و خانواده بلکه در شهر نیز تأثیرات آشکار و نا آشکار زیادی در پی داشته است. پژوهش پیش رو بر تعیین رتبه‌بندی مؤلفه‌ها و شاخص­های تأثیرپذیر توسعه پایدار از کسب‌وکارهای خانگی جهت تعیین اولویت آنها متمرکز است.
روش پژوهش: روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی با روش کمی و نتایج کیفی و امتیازدهی بر پایه نظرات 35 نفر از خبرگان به جهت‌گیری نتایج پرسشنامه تخصصی، شکل گرفته است. در خاتمه 25 مؤلفه و 9 شاخص زیرمجموعه بعد اجتماعی توسعه پایدار شهری بر اساس سند توسعه پایدار 2030 با استفاده از پرسشنامه ساختاریافته و تحلیل آن با نرم‌افزارهای EXCEL و SPSS می‌کوشد تا متغیرهای مرتبط را طبقه‌بندی و اولویت‌بندی کند تا در تصمیم‌گیری‌های آینده کشورها مورد استفاده قرار گیرند.
یافته‌های پژوهش: مؤلفه‌های توانمندسازی اجتماعی، سوادآموزی ، آموزش با کیفیت ، مسئولیت‌های اجتماعی اعتماد اجتماعی، توسعه نیروی انسانی، اعتماد اجتماعی، میزان جرایم ، توسعه محله‌ای ، جریان سازی اجتماعی با تأثیرپذیری قوی و شاخص‌های آموزش، شهرها و جوامع پایدار، امنیت اجتماعی، سرمایه اجتماعی به‌عنوان اثر پذیرترین شاخص‌ها در اولویت قرار دارند.
نتیجه‌گیری: نتایج عمده پژوهش نشان داد، مشاغل خانگی اعم از آنلاین و غیر آنلاین، بر اساس نتایج پژوهش به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر بعد اجتماعی توسعه پایدار اجتماعی شهری تأثیر قابل‌توجهی دارد و پیشنهاد می‌شود در برنامه‌های توسعه کشورها با اولویت بالاتری طرح‌ریزی شود.

چکیده طرح مسئله: نگاهی به تاریخ حضور هنر در فضاهای عمومی نشان می‌دهد که با تغییر پارادایم هنر عمومی از هنر هنرمند مدار به‌سوی ایجاد هنر جامعه مدار و هنر مخاطب محور، انتخاب نوع هنر عمومی و کیفیت‌های محیطی متأثر از آن بیش‌ازپیش مهم جلوه می‌نماید. آنچه امروزه فضاهای شهری را تهدید می‌نماید، ارتباط ضعیف مؤلفه‌های سازنده یک مکان است که نمی‌توانند نیازهای شهروندان را به‌خوبی برطرف نمایند.
اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر هنر تجسمی بر کیفیت محیطی سعی دارد که بتواند کیفیت محیطی لازم در طراحی فضاهای شهری آینده توسط متخصصان را ایجاد نماید.
روش: این پژوهش ازلحاظ حیث نوع توسعه‌ای - کاربردی و از جنبه روش دارای ترکیبی لانه به لانه است. برای پاسخ به سؤال تحقیق از روش تحقیق کیفی درکمی لانه به لانه استفاده می‌شود. جامعه آماری به دو قسمت کمی و کیفی تقسیم شده است. در گروه کیفی جامعه آماری، 14 کارشناسان که به روش گلوله برفی انتخاب شدند. در جامعه آماری تحقیق کمی، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 1۸۰ نفر و نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی است.
یافته ­ها: تحلیل نتایج حاکی از آن است که بنا به نتایج رگرسیون چندمتغیره، مؤلفه‌ غنای بصری با مقدار(000/1) بیشترین میزان سهم عاملی، در مرتبه دوم، مؤلفه لذت بردن از محیط با مقدار (920/0) و کمترین مربوط به مؤلفه بهبود احساس فردی تعلق با مقدار(244/0) است.
نتیجه­ گیری: توجه ویژه طراحان شهری در مورد ساختار فضاها و به‌کارگیری تمهیدات استخراجی از میزان تأثیرگذاری مؤلفه­ های هنرهای تجسمی در فضاهای شهری در مقیاس‌های مختلف می‌تواند موجب افزایش کیفیت محیط ­های شهری شود.

چکیده اهداف: رشد نرخ سالمندی در کشور و افزایش اختلالات مرتبط با سلامت روان از جمله مسائلی است که در دهه اخیر برنامه‌ریزان حوزه سلامت عمومی با آن مواجه شده‌اند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که اختلالات سلامت روان در میان سالمندان قزوینی شیوع داشته و پژوهش جامعی دررابطه‌با تأثیر محیط اجتماعی و ساخته شده بر سلامت روان انجام نشده است؛ بنابراین هدف این پژوهش شناسایی ویژگی‌های تأثیرگذار محیط کالبدی و اجتماعی محله بر سلامت روان سالمندان (افسردگی، اضطراب و استرس) در شهر قزوین است.
روش: پژوهش حاضر پژوهش کمی - مقطعی است که برای جمع‌آوری داده‌های روان‌شناختی از ابزارهای متداول سنجش سلامت روان نظیر (HADS) و (PSS) از طریق 361 پرسش‌نامه و از میان ساکنان محدوده بافت تاریخی شهر قزوین استفاده کرده و برای جمع‌آوری داده‌های محیط کالبدی و اجتماعی محله نیز پرسش‌نامه کیفیت‌های محیطی بهره برده است. تحلیل داده‌ها نیز با نرم‌افزار (SPSS-25) و روش رگرسیون سلسله‌مراتبی انجام‌شده است.
یافته‌ها و نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از تحلیل‌ها، سه دسته، عوامل فردی، مکانی و اجتماعی - فرهنگی بر سلامت روان سالمندان در شهر قزوین اثرگذارند. در میان عوامل فردی مؤلفه‌هایی نظیر سن، جنسیت، وضعیت مالکیت مسکن و وضعیت تأهل بر سلامت روان سالمندان تأثیر دارد. در میان عوامل مکانی مؤلفه‌های مانند رضایت از مکان، کاربری زمین، کیفیت سکونت، امنیت، پیاده مداری و فضای سبز دارای اهمیت هستند و در بعد اجتماعی - فرهنگی ابعاد فعالیت‌های اجتماعی و سرمایه اجتماعی بر سلامت روان تأثیر گذارند. این مطالعه می‌تواند در برنامه‌ریزی و طراحی محلات در بافت تاریخی در راستای بهبود سلامت روان کمک کند.