چکیده بکارگیری سرمایه اجتماعی در فرایند بهسازی خیابان های واقع در محلات سنتی، مستلزم شناخت فرآیند های شکل دهنده به سکانس ها در طول زمان است. هدف پژوهش حاضر معرفی چارچوبی جهت به کارگیری سرمایه های اجتماعی در بهسازی محیطی و نگهداری مسئولانه سکانس های مرتبط با محلات در خیابان است. پرسش پژوهش آن است که چگونه می توان نقش امروزین خیابان به عنوان عنصر جداکننده محلات را به عنصر پیوند دهنده ی آن ها تبدیل نمود؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی در 3 فاز 1- تبیین چارچوب مفهومی مرتبط جهت ورود به بستر پژوهش 2- تحلیل و بحث در خصوص یافته های عینی و ذهنی و 3_ رتبه بندی راهبردهای مشارکت موثر و تحلیل کیفی داده ها را به انجام رساند. ابزار سنجش، پرسشنامه نیمه ساختار یافته و استفاده از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS در راستای سنجش معیارها و پاسخگویی به پرسش ها بوده است. بستر پژوهش خیابان امام خمینی و محلات مجاور آن می باشد. بر اساس جمعیت جامعه آماری پژوهش، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر محاسبه شد. شاخص های پژوهش، دعوت کنندگی، تظاهر شخصیت محله در لبه خیابان، شفافیت و عمق بخشی به لبه خیابان و احساس تعلق و رفتارهای مسئولانه محیطی می باشند. بر اساس نتایج پژوهش گویه های مرتبط با طراحی ورودی های همخوان با هویت تاریخی محلات و تداوم فعالیت های تفریحی و گردشگری در لبه و بافت درونی محلات، در جهت هویت بخشی به سکانس های خیابان از اهمیت بالاتری برخوردارند.

چکیده خیابان به عنوان مهم‌ترین فضای شهری نقش تأثیرگذاری در شکل‌گیری تصویر ذهنی کودکان از شهر و محل زندگی خود دارد. در این تحقیق، از روش مطالعه اسنادی و تحلیل محتوا استفاده شده است به این ترتیب که بررسی منابع موجود در ایران و جهان، نظریات اندیشمندان مطرح در این زمینه و نیز بیانیه‌ها و بخشنامه‌های منتشرشده از سوی سازمان‌های مرتبط جهانی (یونسکو و یونیسف) از روش مطالعه اسنادی بهره گرفته شده است. همچنین برای بازشناسی شاخص‌های فوق از دیدگاه کودکان از روش تحلیل محتوا استفاده شد. برای شناسایی نیازها و تمایلات کودکان، از دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۳ ساله مدرسه دخترانه هاجر واقع در خیابان مصباح کرج خواسته شد ویژگی‌های خیابان مورد نظر خود را در قالب انشاء بیان نمایند. در تعیین تعداد دانش‌آموزان از روش نمونه‌گیری نظری استفاده شد. برای بررسی داده‌های متنی جمع‌آوری شده ابتدا مفاهیم مندرج در داده‌های متنی استخراج، کد‌گذاری و بر اساس مطالب ارائه‌شده دسته‌بندی‌ها انجام‌شد و پس از دسته‌بندی مجدد با بررسی داده‌های متنی فراوانی کدها در هر یک از دسته‌ها بیان گردید . در بازشناسی شاخص‌های مورد نظر کودکان از طریق تحلیل محتوای داده‌های متنی بیش‌ترین فراوانی در زمینه ابعاد و شاخص‌های مد نظر کودکان مربوط به بعد عینی و بصری و همچنین در میان سه شاخص مطرح در این حوزه شاخص‌های مربوط غنای حسی از بیش‌ترین اهمیت برخوردار بوده‌اند به این ترتیب که 28 درصد داده‌ها مربوط به بعد عینی و بصری بوده است. و شاخص‌های غنای حسی 55 درصد فراوانی از میان شاخص‌های بعد بصری و عینی را به خود اختصاص داده‌اند.

چکیده خود مردم نگاری روشی نوظهور در مردم‌نگاری است که در زمره روشهای کیفی و در حیطه پارادایم تفسیر‌گرایی قرار می‌گیرد و هدف آن فهم فرهنگی زندگی روزمره از خلال تجربه زیسته محقق است که در قالب نوشتاری داستان گونه به توصیف غنی این تجربه در بستر فرهنگی آن می‌پردازد. با اینکه این روش در حوزه‌های مطالعاتی متنوعی در سالهای اخیر بکار گرفته شده است و در حال گسترش به سایر رشته‌ها است، در حوزه مطالعات شهری بسیار مهجور بوده است. شهرهای امروزی موزاییکی از خرده‌فرهنگ‌های متکثر هستند که پژوهشگران این حوزه می توانند با به کارگیری این روش به فهم لایه‌های عمیق از آنها از خلال تجربه زیسته خود نائل شوند. هدف این مقاله در گام اول، تشریح ویژگی‌های اصلی این روش و در گام بعدی، برقراری پیوند آن با حوزه مطالعات شهری در راستای فهم فرهنگی بسترهای شهری است. در این راستا ابتدا با بهره مندی از مطالعات کتابخانه ای و تحلیل اسنادی، مبانی فلسفی و روش شناسی خودمرد نگاری معرفی و سپس خود مردم نگاری شهری در محل تلاقی چهار چرخش اصلی(چرخش فرهنگی، چرخش روایی،چرخش فضایی و چرخش خود) در حوزه مطالعات شهری تبیین خواهد شد. تنوع فرهنگی حاکم بر شهرهای ایرانی و ضرورت فهمی عمیق و بومی از ویژگی های ماهوی آن نزد کنشگرانی که آن را به شکل بی واسطه ای تجربه می کنند اهمیت کاربست خودمرم نگاری شهری را در پژوهش های این حوزه دوچندان می کند.

چکیده لزوم هماهنگی نماها در سیمای شهری به ویژه در بخش‌های مرکزی شهرها از اهمیت بسزایی برخوردار است. از این‌رو، تنظیم یک چارچوب قابل اتکا برای تضمین ابقای این انسجام بسیار مهم و ضروری است. با این حال در نبود سازوکار اجراسازی، این ضوابط تنها خطوط نوشتاری بر روی کاغذ باقی مانده و نمی‌توان نمود بصری آن‌ها را در چهره شهر مشاهده نمود. بررسی اسناد خارجی تدوین شده، نشان از وجود دسته‌ای از اسناد نما می‌دهد که به عنوان یک ابزار تشویقی، ماهیتاً پیاده‌سازی دستورالعمل‌های طراحی نما را هدف قرار می‌دهند. این اسناد که غالباً «برنامه‌های اصلاحات نما» نامیده می‌شوند، مورد استفاده طی گسترده‌ای از شهرها هستند.
این مقاله از طریق بررسی اجمالی محتوای اسناد اصلاحات نما و مرور آن‌ها در تعدادی از این اسناد، سعی دارد که ابزاری جهت پیاده سازی دستورالعمل‌های طراحی به ویژه در مبحث نما ارائه دهد. قابل ذکر است هدف این مقاله تنها آشنایی با یکی از ابزارهای تشویقی در جهت اصلاحات نما بوده و استفاده از آن برای کشور ایران، نیازمند بومی سازی آن با شرایط و ضوابط خاص داخل کشور می‌باشد.

چکیده با توجه به مزایای حس ‌مکان برای فرد و جامعه، رو به رشد بودن روند سالمندی در ایران، اهمیت حضور آنان در فضاهای شهری به عنوان سرمایه‌ی اجتماعی و تاثیر محیط بر سطح عملکردی‌ و حس‌ مکان آنان توجه به ترجیحات محیطی این گروه جمعیتی حائز اهمیت است. هدف این پژوهش، بهبود رابطه مکان و سالمندان و شناسایی عوامل موثر بر شکل‌گیری حس مکان سالمندان است. تحقیق حاضر در چارچوب روش‌شناسی کیفی و از نوع تحلیل محتوی است. داده‌ها با کمک تکنیک مصاحبه‌ی عمیق نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شده و حجم نمونه با اشباع نظری مشارکت کنندگان مشخص شده است.
مورد پژوهش در تحقیق میدان راه‌آهن تهران است؛ این میدان به عنوان پلازای ساختمان تاریخی راه‌آهن و یکی از دروازه‌های کلیدی پایتخت ایران، در منطقه‌ی 16 شهرداری تهران واقع شده است. داده‌های گردآوری شده در قالب 19 شناسه، 5 مفهوم و 3 مقوله کدگذاری شده‌اند. مقولات شامل ارتباط با مردم، کارایی فضا و هویت‌مندی فضا می‌باشند. مفاهیم عمده نیز عبارتند از: جامعه‌ی استفاده کننده از فضا، مدیریت فضا، امکانات و تسهیلات فضا، انسجام فضایی و پیشینه‌ی فضا. نتایج این پژوهش نیز نشان داد که نگاه سالمندان تنها به کالبد فضا محدود نیست و استفاده‌کنندگان از فضا نیز بر حس مکان آن‌ها تاثیر می‌گذارند. همچنین مدل پیشنهادی این تحقیق می‌تواند راهنمایی برای طراحان و برنامه‌ریزان شهری باشد تا با توجه به شناسه‌های استخراج شده، بر حس مکان این گروه جمعیتی تاثیر مثبت گذارند.

چکیده امروزه با توجه به شیوع ویروس کووید 19 که عامل بیماری و مرگ و میر فراوان می‌باشد، الگوی زندگی مردم در شهرها تحت تأثیر این عامل قرار گرفته است. دراین راستا به منظور کنترل شیوع بیمارهای واگیردار و کاهش زیان‌های اقتصادی، در این گزارش وب‌اپلیکیشن‌ها به عنوان ابزار هوشمند پشتیبانی شده توسط مدیریت شهری و ستاد مدیریت بحران در جهان ارائه می‌شوند. یکی از وب‌اپلیکیشن‌های موجود در این زمینه، وب‌اپلیکیشن (ADERSIM) دانشگاه یورک (کانادا) می‌باشد، که اطلاعات مکانی از شدت پراکنش بیماری کووید 19 را در انطباق با اطلاعات شهری در اختیار شهروندان قرار می‌دهد و با این کار منجر به کاهش عبور و مرور و سطح فعالیت در شهرها شده است. نمونه مورد بررسی در ایران، وب‌اپلیکیشن نقشه همراه تهران (رایا) می‌باشد، که امکان دسترسی سریع‌تر شهروندان به اطلاعات مکانی را فراهم کرده است. در این پژوهش با مقایسه وب‌اپلیکیشن‌ جهانی موجود در این زمینه، جهت ارتقاء وب‌اپلیکیشن‌ رایا پیشنهاد می‌شود، با تلفیق نقشه‌های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی2، استفاده از داده‌های سامانه خودارزیابی و ثبت بیماران کووید 19، داده‌های دوربینهای‌ ترافیکی، داده‌های تلفن همراه، سیستم موقعیت‌یاب جهانی3، اپلیکیشن ماسک و با افزودن لایه‌های نظیر: تغییرات کاربری و معابر، مناطق پرخطر و پناهگاه‌ها در جهت کاهش شیوع ویروس کووید 19 به روزرسانی شود.