تحلیل تأثیر پوشش گیاهی بر کاهش آلودگی هوا و سلامت با تاکید بر کیفیت زندگی در محدوده میدان بهارستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

2 استاد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

3 دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

4 دانشیار گروه مهندسی علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

5 استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

چکیده
هدف: این پژوهش با هدف بررسی روند تغییرات پوشش سبز باغ نگارستان در منطقه ۱۲ تهران طی بازه زمانی ۱۳۲۱ تا ۱۴۰۴ و ارزیابی تأثیر آن بر کیفیت هوا، شیوع بیماری‌های تنفسی و قلبی-عروقی، و سلامت عمومی شهروندان انجام شد.
روش‌ها: این مطالعه با تلفیق روش‌های کمی و کیفی، شامل تحلیل داده‌های تاریخی، تصاویر ماهواره‌ای به کمک شبیه‌سازی با نرم‌افزار آی-تری کنوپی، و پرسشنامه‌های میدانی با ۳۸۴ پاسخ‌دهنده انجام شد. داده‌ها با مدل‌های رگرسیون خطی تحلیل شدند تا ارتباط بین پوشش سبز، کیفیت هوا، و سلامت عمومی ارزیابی شود.
یافته‌ها: تحلیل داده‌های تاریخی و شبیه‌سازی‌ها نشان داد که کاهش ۶۰٪ پوشش درختی باغ‌نگارستان از سال ۱۳۲۱ تا ۱۳۷۸ و بهبود نسبی به ۱.۴۱ هکتار در سال ۱۴۰۴، به افزایش غلظت ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون و ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون منجر شده است. پرسشنامه‌ها نگرانی بالای ساکنان نسبت به کاهش فضای سبز و تأثیر آن بر سلامت جسمی و روانی و تقاضای ۷۲٪ برای احیای باغ را تأیید کرد. سناریوهای افزایش ۳۵٪ و ۷۰٪ پوشش سبز به‌ترتیب کاهش ۲۴٪ و ۳۸٪ در غلظت ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون و کاهش ۱۸٪ و ۲۷٪ در نرخ مرگ‌ومیر را نشان داد.
نتیجه‌گیری: پوشش سبز تاریخی مانند باغ نگارستان به‌عنوان زیرساخت طبیعی مقاومت‌پذیر نقش کلیدی در کاهش آلودگی هوا و بهبود سلامت عمومی دارد. هر ۱۰٪ افزایش پوشش سبز، نرخ مرگ‌ومیر را ۶٪ کاهش می‌دهد. این یافته‌ها ضرورت تلفیق سیاست‌های زیست‌محیطی و سلامت عمومی در برنامه‌ریزی شهری را برای احیای فضاهای سبز تاریخی و تحقق عدالت زیست‌محیطی برجسته می‌کند.

 

کلیدواژه‌ها



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 09 مهر 1404