2
استادیار مرکز اموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا
چکیده
اهداف: حرکت وسیله ای برای درک فضای شهری است و مفهوم شهر از طریق حرکت درون آن بیان می شود. اما امروزه تصویر شهر که در حین حرکت (چه پیاده و چه سواره) دیده می شود، مفهومی بجز جابجایی و انتقال را القاء نمی کند. در شهر امروزی نشانه ای از حرکتِ مثبت، هدفمند و معنی دار (حرکتی که ضمن رفتن، اثر مثبت بر حس پذیری شهروندان بگذارد)، و سکونی که موجب به آرامش رسیدن مخاطب در فضاهای شهری باشد، دیده نمی شود. هدف از ارائه این مقاله بازشناسی اصل حرکت و سکون و کاربرد آن در ساماندهی نظام های حرکتی شهری می باشد.
روشها: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی (تحلیل محتوا)، به منظور توصیف عینی و کیفی محتوای مفهوم حرکت و سکون، با استفاده از متن ها و اسناد (مکتوب، شفاهی و تصویری) به صورت نظام دار و هدفمند می باشد.
یافته ها: نمونه مورد مطالعه مجموعه دروازه قرآن شیراز بوده که یک نمونه موفق در به کارگیری اصل حرکت و سکون در تمامی ابعاد خود می باشد.
نتیجهگیری: براساس تحقیق انجام شده به منظور ساماندهی نظام های حرکتی شهری لازم است به بعد معنوی حرکت (معنابخشی به حرکت و سکون) و تغییر نظام تک حرکتی (در دوران گذشته) به نظام های حرکتی همزمان (در شهرهای امروزی) توجه ویژه شود.
۱[ مهدوی نژاد، محمدجواد و ناگهانی، نوشین (1390). تجلی مفهوم حرکت در معماری معاصر ایران. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی. صفحات 21 تا 34.
]۲[ هاشم پور، پریسا (1393). مفهوم کیفی حرکت در فضای معماری سنتی و مدرن. کنفرانس اولین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی. صفحات 299 تا 316.
]۳[ بامداد، علی، رادی، آزرم و رادی، اندیشه (1392). رویکرد معناگرایانه به مفاهیم حرکت و سکون در شهر سنتی ایرانی (با بررسی نمونه موردی شهر اصفهان). تهران: اولین همایش ملی جغرافیا شهرسازی و توسعه پایدار.
]۴[ حبیبی رنجبری، شادی، اکبری نامدار، شبنم و سالک زمانخانی، جلال (1391). مفاهیم حس حرکت در معماری. تبریز: اولین همایش ملی اندیشه ها و فناوری های نو در معماری.
]۵[ گروتر، یورگ کورت. زیبایی شناسی در معماری. ترجمه دکتر جهانشاه پاکزاد و مهندس عبدالرضا همایون (1390). انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، چاپ ششم.
]۶[ بیکن، ادموند. طراحی شهرها: تحول شکل شهر از آتن باستانی تا برازیلیای مدرن. ترجمه فرزانه طاهری (1386). انتشارات شهیدی، چاپ دوم.
]۷[ چومی، برنارد (1975). مصاحبه با مارکو دیمیکلیس درباره فضا.
]۸[ شیخ شعاعی، عباس (1385). برهان حرکت در فلسفه ارسطو و حکمت متعالیه.خردنامه صدرا،شماره45.صفحات32 تا40.
[9] www.fa.wikipedia.org
]۱۰[ بهرنگ، ش، میم (1388). دیالکتیک حرکت وسکون. دایرة المعارف روشنگری. مجله هفته (mejalehhafteh.com).
]۱۱[ لطفی، سهند (1389). جزوه درس تاریخ شهر و شهرسازی جهان. دانشگاه شیراز، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی.
]۱۲[ معماریان، غلامحسین (1393). سیری در مبانی نظری معماری. انتشارات سیمای دانش. چاپ نهم.
]۱۳[ گیدئون، زیگفرید. فضا، زمان و معماری. ترجمه منوچهر مزینی (1389). انتشارات علمی و فرهنگی. چاپ سیزدهم.
[14] www.teggelaar.com
]۱۵[ قبادیان، وحید (1390). مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب. دفتر پژوهش های فرهنگی، تهران، چاپ شانزدهم.
]۱۶[ رابرتز، ماریون و گرید، کلارا. رویکردی به سوی طراحی شهری: روش ها و فنون طراحی شهری.ترجمه راضیه رضازاده و مصطفی عباس زادگان (1392). تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران. چاپ دوم.
[17] www.khekam.blog.ir
[18] www.omidparvaz.ir
]۱۹[ چنگیزی، نگار و احمدیان، رضا (۱۳۹۲). بررسی شاخص های هویت فضای شهری در بافت تاریخی (نمونه موردی: بازار کرمان). فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی. شماره ۱۱. صفحات ۵۳ تا ۶۳.
[20] www.cgie.org
[21] www.plenzo-co.com
[22] www.allarts.ir
[23] www.bartarinha.ir
[24] www.wikimapia.org
[25] www.landscaper.ir
[26] www.iscanews.ir
[27] www.farsicad.com
[28] www.choosechicago.com
[29] www.karnaval.ir
[30] www.kojaro.com
[31] www.mizan.news
[32] www.mehrnews.com
[33] www.yjc.news
[34] www.tourinpersia.com
[35] www.safsr.farsnews.com
برزگر,فاطمه و معروفی,سکینه . (1402). بازشناسی و تبیین اصول مبتنی بر حرکت و سکون (نمونه مورد مطالعه: دروازه قرآن شیراز) *. گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریههای معاصر, 4(1), 99-114.
MLA
برزگر,فاطمه , و معروفی,سکینه . "بازشناسی و تبیین اصول مبتنی بر حرکت و سکون (نمونه مورد مطالعه: دروازه قرآن شیراز) *", گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریههای معاصر, 4, 1, 1402, 99-114.
HARVARD
برزگر,فاطمه,معروفی,سکینه. (1402). 'بازشناسی و تبیین اصول مبتنی بر حرکت و سکون (نمونه مورد مطالعه: دروازه قرآن شیراز) *', گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریههای معاصر, 4(1), pp. 99-114.
CHICAGO
فاطمه برزگر و سکینه معروفی, "بازشناسی و تبیین اصول مبتنی بر حرکت و سکون (نمونه مورد مطالعه: دروازه قرآن شیراز) *," گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریههای معاصر, 4 1 (1402): 99-114,
VANCOUVER
برزگر,فاطمه,معروفی,سکینه. بازشناسی و تبیین اصول مبتنی بر حرکت و سکون (نمونه مورد مطالعه: دروازه قرآن شیراز) *. گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریههای معاصر, 1402; 4(1): 99-114.