گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریه‌های معاصر
فصلنامه علمی_پژوهشی

بازآموزی الگوهای طراحی از آموزه های ادبیات دش شهری قرن هجده، نوزده و بیست

نوع مقاله : توصیفی و نظرسنجی

نویسندگان

حامد بهکام 1
خسرو افضلیان 2
بهرام وزیری فراهانی 3
محسن طبسی 3

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه ازاد اسلامی، مشهد، ایران

2 استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه ازاد اسلامی، مشهد، ایران

3 دانشیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه ازاد اسلامی، مشهد، ایران

چکیده
اهداف: وقایع و پیامدهای تکنولوژیک دهه‌های اخیر در زیست-جهان انسانی و ایجاد فضای پیشرفته‌ی سایبرنتیک و تطبیق آن‌ها با آثار ادبی فاخر آینده‌پژوهی، موفقیت آنان در پیش‌گویی‌های صحیح را خاطرنشان می‌کند. پارادایم‌های الگو ساز با ظهور اولیه در آثار ادبی امکان بازآموزی برای مسئله‌های طراحی و برنامه‌ریزی در نیل به آرمان‌شهر و دوری از دُش‌شهر را فراهم می‌کنند.

روش‌ها: مقاله‌ی حاضر، به روش استقرایی با سیر از مصداق به معنی و با رویکرد پساانتقادی، اطلاعات جزء را از بین آثار ادبی شاخص، که جهت‌دهنده‌ی اندیشه‌ی جامعه هستند، به عنوان چارچوب نظری، استخراج و با ذکر مسئله‌ها و راه‌حل‌های تجربه‌شده، آن‌ها را به‌عنوان الگو در اختیار طراحان می‌گذارد.

یافته‌ها: مطابق ادبیات دُش‌شهری، پیشرفت‌های صنعتی و ظهور جامعه‌ی مبتنی بر اطلاعات دیجیتال و به‌دنبال آن هوش مصنوعی، آینده‌ای نامعلوم برای ماهیت وجودی انسان در قرن بیست‌ویک رقم می‌زند. در حال حاضر نیز یکی از مهمترین نگرانی‌های علوم طراحی، انفصال نقش انسان از تجارب دیروزی است که موجب ازخودبیگانگی و حذف انسان دارای ماهیت سنتی شده است.

نتیجه‌گیری: بررسی‌های تطبیقی موجود نشان می‌دهد که نهایت آمال دوست‌داران فناوری در نیل به آرمان‌شهر مطلوب نه‌تنها موفقیت‌آمیز نبوده بلکه با حذف تمایلات انسان‌گرایانه که مولفه‌هایی وجودی و اصیل دارد، دش‌شهری را تشکیل داده که انسان‌ها در آن، منزوی و تحت سلطه‌ی نئوکاپیتالیست و نئوامپریالیست هستند.

کلیدواژه‌ها

آرمان‌شهر
دُش‌شهر
تکنولوژی
ادبیات
انسان
گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریه‌های معاصر
دوره 1، شماره 4
اسفند 1399
صفحه 33-47

صفحه اصلی

راهنمای نویسندگان

ارسال مقاله

داوران

تماس با ما