هویت بخشی به سکانس های خیابانیِ مرتبط با محلات هویتمند با تاکید بر سرمایه اجتماعی مورد پژوهی: خیابان مصطفی خمینی، قلب تاریخی تهران

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه طراحی شهری دانشگاه هنر

2 دانشجو کارشناسی ارشد توسعه محلی دانشگاه تهران

چکیده
بکارگیری سرمایه اجتماعی در فرایند بهسازی خیابان های واقع در محلات سنتی، مستلزم شناخت فرآیند های شکل دهنده به سکانس ها در طول زمان است. هدف پژوهش حاضر معرفی چارچوبی جهت به کارگیری سرمایه های اجتماعی در بهسازی محیطی و نگهداری مسئولانه سکانس های مرتبط با محلات در خیابان است. پرسش پژوهش آن است که چگونه می توان نقش امروزین خیابان به عنوان عنصر جداکننده محلات را به عنصر پیوند دهنده ی آن ها تبدیل نمود؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی در 3 فاز 1- تبیین چارچوب مفهومی مرتبط جهت ورود به بستر پژوهش 2- تحلیل و بحث در خصوص یافته های عینی و ذهنی و 3_ رتبه بندی راهبردهای مشارکت موثر و تحلیل کیفی داده ها را به انجام رساند. ابزار سنجش، پرسشنامه نیمه ساختار یافته و استفاده از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS در راستای سنجش معیارها و پاسخگویی به پرسش ها بوده است. بستر پژوهش خیابان امام خمینی و محلات مجاور آن می باشد. بر اساس جمعیت جامعه آماری پژوهش، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر محاسبه شد. شاخص های پژوهش، دعوت کنندگی، تظاهر شخصیت محله در لبه خیابان، شفافیت و عمق بخشی به لبه خیابان و احساس تعلق و رفتارهای مسئولانه محیطی می باشند. بر اساس نتایج پژوهش گویه های مرتبط با طراحی ورودی های همخوان با هویت تاریخی محلات و تداوم فعالیت های تفریحی و گردشگری در لبه و بافت درونی محلات، در جهت هویت بخشی به سکانس های خیابان از اهمیت بالاتری برخوردارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


بیرو، آلن(1370)فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران، نشر کیهان.
توسلی، غلامعباس و مرضیه موسوی(1384) مفهوم سرمایه اجتماعی در نظریات کلاسیک و جدید، نامه علوم اجتماعی، شماره 26.
فیروزآبادی، سید احمد(1384) سرمایه اجتماعی و عوامل موثر بر شکل گیری آن در شهر تهران، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، پایان نامه دکتری.
شارع پور، محمود(1380) فرسایش سرمایه اجتماعی و پیادمد های آن، نامه انجمن جامعه شناسی ایران، تهران، نشرکلمه.
شکوه فر، فهیمه و شعبانجولا، الهه(1390) بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی و نقش آن در توسعه اقتصادی شهر، مطالعه موردی، شهر قزوین، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران، محل برگزاری: مشهد-دانشگاه فردوسی مشهد.
طوسی، محمدعلی(1379)مدیریت و مشارکت کارکنان، تهران، مرکز مدیریت آموزش دولتی.
علوی تبار، علیرضا(1380)، الگوی مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها، یافته های تجربی و راهبرد ها، تهران، فصلنامه جمعیت.
ناطق پور، محمد جواد و فیروز آبادی، سید احمد(1385)، شکل گیری سرمایه اجتماعی و فراتحلیل عوامل موثر بر آن، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 28، پائیز.
عباس زاده، شهاب و حمید گوهری. 1390. توانمندسازی سکونت گاه های غیر رسمی با تکیه بر سرمایه ی اجتماعی-اقتصاد شهری ( مطالعه موردی: شهرک شهید باهنر مشهد) اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران چاپ و نشر با زمان کنفرانس.
محسنی تبریزی، علیرضا و آقا محسنی، مریم(1389)، بررسی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه شهری، مورد پژوهی: شهر محلات، مجله مدیریت شهری، شماره 26، پاییز و زمستان.
نادری بوانلو، محمد و پرتوی، پروین(1389)، تدوین الگوی محله محوری در مدیریت شهری با توجه به ویژگی های شهر مشهد، فصلنامه معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، شماره پنجم، پائیز و زمستان.
Chambers, R (2008). Revolutions in Development Inquiry. Institute of Development Studies, 2008, Earthscan, London.
Gaoteri H (1986) Popular Participation in Development, in Participation in Development, Paris, VNESCO.
Pablo Galaso (2018) Network topologies as collective social capital in cities and regions: a critical review of empirical studies, European Planning Studies, 26:3, 571-590.
Payton, Michelle Angela Payton (2003), Influence of Place Attachment and Social Capital on Civic Action: A Study at Sherburne National Wildlife Refuge, master’s thesis of Natural Resources Science and Management Program, University of Minnesota, June 2003.
Sergeldin AND Grooteat (2000) Defining Social Capital, A multifaceted Perspective. The Work Bank Washington.
Woolch, M (1998) Social Capital and Economic Development Toward a Synthesis and Policy Frame Work, Journal of Theory and Society, vol 27, pp151-208.
Jacques M. Chevalier, Daniel J. Buckles (2019) Participatory Action Research, London.
Davis J, Grab Y (2019). Participatory Shaping of Community Futures in E-waste Processing Hubs: Complexity, Conflict, and Stewarded Convergence in a Palestinian Context: Development Policy Review
B Jan Middendorf, P V Vara Prasad, Gary M Pierzynski (2019). Setting research priorities for tackling climate change: Journal of Experimental Botany, Volume 71, Issue 2, 7 January 2020, Pages 480–489,