Panahi N, Pourjafar M, Ranjbar E, Soltani َ. Explaining the Concepts and Approaches related to Mobility in Urban Spaces. Urban Design Discourse
a Review of Contemporary Litreatures and Theories 2022; 3 (2) :1-23
URL:
http://udd.modares.ac.ir/article-40-62827-fa.html
1- گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
2- گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس تهران ، pourja_m@modares.ac.ir
3- گروه شهرسازی، دانشگاه شیراز
چکیده: (1522 مشاهده)
بیان مسئله: بخشی از مسائل کنونی مرتبط با جابهجایی در فضاهای شهری به نوع تعریف و سنجش مفهوم جابهجایی برمیگردد. جابهجایی ظرفیت متمایز متحرک بودن است و برحسب اینکه این ظرفیت با ذهن افراد یا محیط ساختهشده مرتبط شود؛ به شیوههای متفاوتی تعریف میشود.
هدف: هدف از انجام این پژوهش، مرور نظریات مرتبط با جابهجایی و درنتیجه ارائه چارچوبی نظری و عملیاتی برای سنجش جابهجایی در فضاهای شهری است.
روش: در این راستا به تحلیل محتوی نظریات مرتبط با جابهجایی در سه مرحله آماده سازی، سازماندهی و طبقه بندی و خلاصه سازی پرداخته شده است.
یافتهها: تحلیل محتوی نظریات نشان دهنده این است که این نظریات در مجموع به سه دسته نظریات ذهنگرا، محیطگرا و تکثرگرا قابل تقسیم هستند؛ نظریات ذهنگرا بر ماهیت ذهنی جابهجایی توجه دارند و جابهجایی را تابعی از عادات، نگرشها، انگیزه ها و هنجارهای افراد میدانند؛ در مقابل، نظریات محیطگرا به تأثیر عوامل محیطی نظیر تراکم، اختلاط کاربری و دسترسی بر جابهجایی افراد توجه ویژه ای دارند. نظریات تکثرگرا نیز تفاوتهای شهروندان را با توجه به ویژگیهای فردی و موقعیتی آنها مدنظر قرار میدهند و از اینرو تنوع و تفاوت را در جابهجایی مؤثر میدانند و آن را در ارزیابی و سنجش دخالت میدهند.
نتیجه گیری: بررسی عوامل تأثیرگذار بر جابهجایی نشان دهنده این است که جابهجایی مفهومی پیچیده و چند سطحی است که تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار دارد؛ بنابراین چنانچه برنامه ریزان شهری درصدد بهبود سیستم جابهجایی درونشهری باشند، باید به نقش مجموع این عوامل و ارتباطات بین آنها توجه ویژه ای داشته باشند.
نوع مقاله:
مروری تحلیلی |
موضوع مقاله:
حرکت و جابهجایی در شهر دریافت: 1401/4/20 | پذیرش: 1401/4/24 | انتشار: 1401/6/10