کلیدواژه‌ها = شهر 15-دقیقه‌ای
شهر و سلامتی

شهرسازی پساکرونا: به‌کارگیری رویکرد شهر 15 دقیقه‌ای در شهرهای ایران (نمونه موردی: مهرشهر کرج)

دوره 3، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 97-114

فاطمه شیخی؛ ملیحه باباخانی

چکیده مسئله: پاندمی کرونا آسیب‌پذیری شهرها را در شرایط فعلی‌شان نشان داد و یکی از محرک­های قوی برای نیاز به بازاندیشی ریشه‌ای در برنامه‌ریزی شهری را آشکار کرد. یکی از رویکردهای نظری که در شرایط همه­گیری مورد توجه برخی از کشورهای توسعه یافته قرار گرفت، رویکرد شهر 15-دقیقه‌ای است که تراکم بهینه، مجاورت عملکردهای مکمل و سازگار از اصول اساسی آن می‌باشد.
اهداف: هدف مقاله بررسی مفهوم شهر 15 دقیقه‌ای، شناسایی مولفه‌های دستیابی به آن و نحوه انطباق آن در نمونه موردی مطالعه مهرشهر کرج است.
روش­ ها: از موضع هدف پژوهش حاضر کاربردی و به لحاظ روش تحقیق ماهیت توصیفی- تحلیلی دارد. در تحلیل بررسی دسترسی به کاربری­های شاخص که از محورهای کلیدی در شهر 15-دقیقه‌ای است از تحلیل شبکه معابر پیاده در نرم­افزار GIS بهره برده شد و با استفاده از تکنیک SWOT و QSPM به تعیین و اولویت­بندی راهبردهایی برای توسعه آتی محدوده مطالعاتی در راستای شهر 15 دقیقه­ای پرداخته شد.
یافته­ ها: عدم وجود تنوع عملکردی (خلاء در کاربری­های آموزشی، مذهبی و درمانی) و نبود پیوستگی مسیر و کفسازی بسیار نابسامان برای پیاده از جمله مهمترین مسائل پیشروی این محدوده برای انطباق با رویکرد شهر 15 دقیقه‌ای است.
نتیجه­ گیری: تامین ایمنی و امنیت افراد پیاده و دوچرخه سوار، تامین زیرساخت و خدمات مورد نیاز پیاده­روی و دوچرخه­سواری، به­کارگیری اصول کاربری اراضی مختلط و چندگانه و توزیع متعادل خدمات از مهمترین راهبردهای پیشنهادی پژوهش حاضر برای این محدوده جهت انطباق با رویکرد 15دقیقه‌ای و تاب‌آور در برابر پاندمی‌های احتمالی آتی است.