نویسنده = ملیحه باباخانی
منظر شهری

کاربست مدل معادلات ساختاری در تبیین مولفه های ارتقاء سرزندگی و پویایی در عرصه های پساصنعت ؛ نمونه موردی : کارخانه پارس الکتریک شهر رشت

دوره 4، شماره 4، اسفند 1402، صفحه 111-131

سمیه دلجو خرطومی؛ ملیحه باباخانی

چکیده بیان مساله: با توسعه شهرنشینی و ضرورت توجه به ابعاد زیست محیطی، مناطق صنعتی درون شهری رها و تخریب شدهاند. کارخانه پارس الکتریک شهر رشت ، در طی نزدیک به دو دهه تعطیلی فعالیت به مکانی برای تجمع زباله و معتادان تبدیل شده و مخاطراتی را برای محدوده ایجاد کرده است .
هدف: مقاله بررسی مولفههای سرزندگی جهت احیا عرصه پساصنعت این مجموعه است.
روش: در تحقیق حاضر با بهره گیری از روش های اسنادی _ کتابخانه ای ، ابزار پرسشنامه و مصاحبه به گرد آوری اطلاعات اقدام شده است . مولفههای سرزندگی مبتنی بر ادبیات نظری استخراج و در قالب پرسشنامه میان 312 نفر به صورت تصادفی توزیع و نتایج حاصل مورد تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم در Smart PLS قرار گرفت .
یافته ها : ایمنی و امنیت با ضریب مسیر 878/0 نشان دهنده تاثیر قوی و مستقیم این عامل بر افزایش سرزندگی کارخانه پارس الکتریک رشت است. عوامل حس مکان ، خوانایی ، آسایش اقلیمی ، عدالت اجتماعی و غنای حسی به ترتیب 55 ، 48 ، 44 ، 42 و 36 درصد از تغییرات افزایش پویایی و سرزندگی منظر پساصنعت پارس الکتریک را بیان میکنند.
نتیجه گیری: تعریف عرصهها، نظارت و کنترل، نورپردازی مناسب، استقرار فعالیتهای 24 ساعته، ایجاد فضاهای تعاملی از جمله اقدامات پیشنهادی با الویت بالا جهت تقویت دو عامل ایمنی و امنیت و حس مکان در راستای ارتقاء سرزندگی سایت مذکور است.

شهر و سلامتی

شهرسازی پساکرونا: به‌کارگیری رویکرد شهر 15 دقیقه‌ای در شهرهای ایران (نمونه موردی: مهرشهر کرج)

دوره 3، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 97-114

فاطمه شیخی؛ ملیحه باباخانی

چکیده مسئله: پاندمی کرونا آسیب‌پذیری شهرها را در شرایط فعلی‌شان نشان داد و یکی از محرک­های قوی برای نیاز به بازاندیشی ریشه‌ای در برنامه‌ریزی شهری را آشکار کرد. یکی از رویکردهای نظری که در شرایط همه­گیری مورد توجه برخی از کشورهای توسعه یافته قرار گرفت، رویکرد شهر 15-دقیقه‌ای است که تراکم بهینه، مجاورت عملکردهای مکمل و سازگار از اصول اساسی آن می‌باشد.
اهداف: هدف مقاله بررسی مفهوم شهر 15 دقیقه‌ای، شناسایی مولفه‌های دستیابی به آن و نحوه انطباق آن در نمونه موردی مطالعه مهرشهر کرج است.
روش­ ها: از موضع هدف پژوهش حاضر کاربردی و به لحاظ روش تحقیق ماهیت توصیفی- تحلیلی دارد. در تحلیل بررسی دسترسی به کاربری­های شاخص که از محورهای کلیدی در شهر 15-دقیقه‌ای است از تحلیل شبکه معابر پیاده در نرم­افزار GIS بهره برده شد و با استفاده از تکنیک SWOT و QSPM به تعیین و اولویت­بندی راهبردهایی برای توسعه آتی محدوده مطالعاتی در راستای شهر 15 دقیقه­ای پرداخته شد.
یافته­ ها: عدم وجود تنوع عملکردی (خلاء در کاربری­های آموزشی، مذهبی و درمانی) و نبود پیوستگی مسیر و کفسازی بسیار نابسامان برای پیاده از جمله مهمترین مسائل پیشروی این محدوده برای انطباق با رویکرد شهر 15 دقیقه‌ای است.
نتیجه­ گیری: تامین ایمنی و امنیت افراد پیاده و دوچرخه سوار، تامین زیرساخت و خدمات مورد نیاز پیاده­روی و دوچرخه­سواری، به­کارگیری اصول کاربری اراضی مختلط و چندگانه و توزیع متعادل خدمات از مهمترین راهبردهای پیشنهادی پژوهش حاضر برای این محدوده جهت انطباق با رویکرد 15دقیقه‌ای و تاب‌آور در برابر پاندمی‌های احتمالی آتی است.